حجه الاسلام حمید رسایی
حجه السلام رساییدر روزهای پایانی سال 1392 آقای جهانگیری، معاون اول رییس جمهور ضمن حضور در برنامه گفتگوی ویژه خبری شبکه دو سیما اعلام کرد : «در بهمن امسال ما به 77 میلیون و 374 هزار نفر یارانه پرداخت کردیم.» چند هفته بعد اما وقتی تلاش همه جانبه دولت در راستای انصراف مردم از یارانه نقدی، با "نه" 97 درصدی مردم مواجه شد، محمد باقر نوبخت، سخنگوی دولت ضمن حضور در جمع خبرنگاران، آمار و ارقامی را اعلام کرد که با آمارهای جهانگیری هم خوانی نداشت.
نوبخت گفت: «حدود 73 میلیون نفر خواهان دریافت یارانه نقدی بودهاند. دو میلیون و 400 هزار نفر از دریافت یارانه انصراف داده اند. با این میزان انصراف، 1200 میلیارد تومان به درآمد دولت اضافه شد.» در آمار و ارقامی که این دو مقام دولت یازدهم ارائه داده اند، چند فرضیه مطرح است که قابل تأمل است:
الف - اگر آمار ارائه شده توسط معاون اول رییس جمهور صحیح باشد یعنی در بهمن ماه سال 1392 تعداد یارانه بگیران 77 میلیون و 374 هزار نفر بوده است. دراین صورت آمار افرادی که در اردیبهشت یارانه نمی گیرند، بر اساس گزارش آقای نوبخت که عنوان کرده 73 میلیون ثبت نام کرده اند؛ جمعاً 4 میلیون و 374 هزار نفر است. بر این اساس از این محل، سالانه 2388 میلیارد تومان به درآمد دولت اضافه خواهد شد که مجلس و دستگاه های نظارتی می بایست در مطالبه و محاسبه هزینه کرد این مبلغ حساسیت به خرج دهند. بر این اساس مبلغ 1200 میلیارد تومانی که از سوی سخنگوی دولت مطرح شده، کذب است.
ب - اگر آمار ارائه شده توسط سخنگوی دولت در جمع خبرنگاران صحیح باشد یعنی تعداد دو میلیون و 400 هزار نفر برای یارانه ثبت نام نکرده باشند و حدود 73 میلیون نفر نیز خواهان دریافت یارانه نقدی بوده باشند، جمع یارانه بگیران حدود 75 میلیون و 400 هزار نفر خواهد شد. معنا و مفهوم این عدد آن است که آمار یارانه بگیران، آنچه معاون اول رئیس جمهور به زبان آورده نیست و آنچه این مقام دولتی اعلام کرده، کذب است زیرا 2 میلیون نفر، اختلاف وجود دارد. در این صورت باید آقای معاون اول توضیح دهد که یارانه این دو میلیون نفر به کجا واریز شده است.
همچنین در این آمار و اطلاعات که با دستپاچگی مدیران ارشد دولت مطرح شده است چند نکته مبهم دیگر نیز وجود دارد که به نظر می رسد عمدا مورد تغافل قرار گرفته است:
طبق آخرین آمار سازمان ثبت احوال، تعداد متولدین سال 1393 تا تاریخ 14 اردیبهشت امسال مجموعا 176/837 نفر است که تاکنون موفق به ثبت نام نشده اند و این عدد در آمار فوق مدنظر قرار نگرفته است. افرادی که قبلا یارانه دریافت نمی کردند ولی در حال حاضر متقاضی دریافت یارانه هستند نیز در آمار فوق مدنظر قرار نگرفته و فعلا هم امکان ثبت نام آنها فراهم نشده است.
آقای نوبخت با یک بی توجهی معنادار، تمامی کسانی را که برای دریافت یارانه ثبت نام نکرده اند را جزو انصراف دهندگان نامید در حالیکه این تعداد 2 میلیون و چهارصد هزار نفری شامل چهار گروه هستند؛ یکی کسانی که در دوره قبل ثبت نام نکرده بودند و طبق قانون انقباضی دولت نمی توانستند در این دوره ثبت نام کنند؛ گروه دیگر متولدین سال 93 هستند که از دریافت یارانه حذف شده اند؛ گروه سوم افرادی هستند که در فرصت ده روزه تعیین شده موفق به ثبت نام نشده اند و فعلا هم فرصت دوباره برای آنان فراهم نشده است. در حقیقت فقط بخش کمی از این عدد ثبت نام نشده، انصرافی ها هستند. البته اگر افرادی را که بصورت سازمانی یا گروهی حذف شده اند را نیز جزو جماعت انصراف دهنده بدانیم.
دولت ظاهرا به دلایل خاص از ارائه آمار خارج نشینانی که در این طرح حذف شده اند امتناع می ورزد، تا شاید در این وضعیت نزول محبوبیت دولت، بتواند از حداقل پایگاه اجتماعی موجود در کمپین خارج نشینان محروم نگردد.
در حال حاضر سایت هدفمندی یارانه ها فقط برای انصراف فعال است و حسب بازدید از مراکز پلیس + 10 روزانه تعداد زیادی از مردم به منظور انجام اصلاحات (تغییر سرپرست خانوار به دلیل ازدواج، طلاق و...) به سایت هدفمندی یارانه ها مراجعه می کنند ولی در حال حاضر امکان اصلاح وجود ندارد.
نتیجه و احتمالات:
به نظر می رسد با توجه به موج تخریبی مقامات دولتی علیه دولت قبل و ایجاد تشکیک در آمار یارانه بگیران و عنوان این مطلب که "یارانه پرداختی دولت دهم بیش از جمعیت کشور بوده است" دولتمردان فعلا از ارائه آمار دقیق سرباز می زنند و حتی حداقل هماهنگی در بیان آمار صحیح در کابینه وجود ندارد.
عجیب تر آنکه در دولتی که حتی در ارائه آمار ثبت نام شدگان یارانه نقدی و انصرافی ها و در آمد حاصله از محل انصراف از یارانه صداقت یا صحت دیده نمی شود، چه تضمینی وجود دارد که در ارائه گزارش محل هزینه کرد درآمد حاصله از انصراف ها که دائما وعده آن داده می شود، صداقت یا صحت ادعا دیده شود؟ بویژه که امکان نظارت برای مردم در این مرحله به راحتی مهیا نیست.
با این حساب لازم است دولت راستگویان، تدبیری برای پاسخ به این سئوالات بیندیشد:
1. اعلام کند دقیقا در پایان سال1392 چند نفر یارانه می گرفتند؟
2. مشخص کند در طرح جدید چند نفر و چند درصد از جمعیت کشور ثبت نام کرده اند؟
3. دقیقا بگوید چند نفر و چند درصد از مردم از اخذ یارانه انصراف داده اند؟
4. دقیقا درآمد حاصله از انصراف از یارانه ها چقدر خواهد شد؟
5. خارج نشینان حذف شده از گردونه اخذ یارانه چند نفرند و دولت چه برنامه ای برای یارانه خارج نشینان از کشور دارد؟
6. دولت در پرداخت یارانه به ایرانیان مقیم خارج که از IPهای ایرانی ثبت نام کرده اند، چگونه عمل خواهد کرد؟
7. تکلیف کسانی که با درخواست دولت انصراف دادند اما اکنون می بینند ثبت نام کنندگان متمول هم یارانه می گیرند چیست؟ آیا در کنار فرصت دایمی برای انصراف، حتی یک روز فرصت ثبت نام مجدد به این افراد داده می شود؟
8. در حالی که دولت قبل را به ارائه آمار غلط متهم می کنند، دلیل اختلاف 2 میلیونی در ارائه آمار یارانه بگیران توسط معاون اول رییس جمهور و سخنگوی دولت چیست؟ آیا احتمال ندارد ادعاهایی که درباره آمار ارائه شده دولت قبل شده نیز غلط باشد؟