بسمه تعالی
جلوه های رفتاری حضرت زهرا(س)
رفتار با پدر
هنگامی که کودکان مکه در ناز و نوازش و رفاه بودند، فاطمه در سختی و رنج بزرگ شد و فرش گامهایش ریگهای داغ بیابان مکه بود. او هنوز کودکی بیش نبود که غم بیمادری بر زندگیاش سایه افکند. ولی فاطمه پیش از آن که غم از دست دادن مادر را در خاطره بگنجاند، یار و غمخوار پدر شد برای روزهای سخت و محنتافزا؛ روزهایی که پدرش تنها بود و غمهایش بسیار. در این وقت فاطمه یاوری شایسته برای پدر به شمار میآمد و نقش مادری مهربان را ایفا مینمود. به راستی سزاوار لقب امابیهاست؛ زیرا همچون پروانهای بر گرد شمع وجود پیامبر میچرخید و غبار غم و اندوه را از چهره آن حضرت میزدود. همان گاه که دشمن حرمت حضرت رسول را در حالی که در سجده بود شکست و به زشت کرداری خویش، شکمبه شتر تازه ذبح شدهای را بر پشت ایشان فرو ریخت، زهرا با دستان کوچک و زلال مهربانیاش، بدن پدر را پاک نمود و او را به خانه برد.
رفتار با همسر
حضرت زهرا نماد خوب همسرداری است؛ زیرا همواره در استحکام پیوند مشترک خویش با حضرت علی اهتمام میورزید و در تمامی مراحل زندگی، یار و مددکار همسر خود به شمار میرفت. روزی پیامبر از حضرت علی پرسید: زهرا را چگونه یافتی؟ امام پاسخ داد: فاطمه، خوب یاوری برای اطاعت الهی است.
رفتار با فرزند
مهر مادری
محبت مادرانه، نیاز اساسی تربیت فرزندان است و فاطمه علیهاالسلام مهربانترینِ مادران دنیا بود. سلمان در این باره میگوید: روزی فاطمه زهرا علیهاالسلام را دیدم که مشغول آسیاب بود. دراین هنگام فرزندش حسین گریه میکرد و بیتابی مینمود. عرض کردم: برای کمک به شما آسیاب کنم یا بچه را آرام نمایم. ایشان فرمود: «من به آرام کردن فرزند اولی هستم، شما آسیاب را بچرخانید».
آموزش عبادت در کودکی
یکی از محورهای اساسی که حضرت زهرا بدان توجه و تأکید داشت، بُعد پرستش و گرایش کودکان به انجام تکلیف عبادی و الهی بود. دختر گرامی رسول اکرم، فرزندان را از کودکی به انجام عبادت فرا میخواند و آنان را به خدا پیوند میداد. حضرت زهرا کودکان خود را در شب بیست و سوم ماه مبارک رمضان به بیداری و شب زنده داری وادار میکرد و به حدی در این کار جدی و قاطع بود که نمیگذاشت کسی از اهل خانه بخوابد و میفرمود: «کسی که از برکات شب قدر دور بماند، محروم است».
رفتار با مردم
با همسایگان
زیباترین شیوه رفتار با همسایه، در عمل فاطمه زهرا علیهاالسلام بروز پیدا کرده است. ایشان همیشه همسایگان را بر خود مقدم میدانست و در مناجاتهای شبانه، برای آنان دعا میکرد و خیرشان را از خدا میخواست. امام حسن مجتبی علیه السلام در این زمینه چنین فرمود: مادرم شب جمعه یکسره در حال عبادت بود و مدام برای مردم دعا میکرد و نام آنان را به زبان میآورد. صبح به ایشان گفتم: در دعای دیشب برای خودتان چیزی طلب نکردید. آن حضرت جواب داد: «اول برای همسایگان و پس از آن برای خود».
رفتار با بانوان
یکی از نقشآفرینیهای درخشان فاطمه زهرا علیهاالسلام، بالا بردن فرهنگ جامعه، رشد فکر و اندیشه مردم و دفع مشکلات و شبهههای آنان بود که از آن جمله میتوان به تعلیم و تربیت بانوان اشاره کرد تا ایشان بهتر بتوانند مسیر سعادت خویش را بپیمایند. نقل است که زنی به خدمت حضرت رسید و عرض کرد: مادر پیر و ناتوانی دارم که در نماز زیاد اشتباه میکند، مرا فرستاده تا از شما بپرسم که چگونه نماز بخواند. آن حضرت فرمود: هر چه میخواهی بپرس. آن زن پرسشهای متعددی طرح کرد و حضرت زهرا علیهاالسلام با روی گشاده پاسخ داد. در این هنگام زن از زیادی پرسش خود شرمنده شد و گفت: شما را بیش از این زحمت نمیدهم. حضرت فرمود: «باز هم بپرس؛ زیرا من در مقابل هر پرسشی که جواب میگویم، از خدا پاداشی افزون دریافت مینمایم و هرگز ملول و خسته نمیشوم».
بانوی خانه
خانه فاطمه، مَهد تعلیم و تربیت او به شمار میرفت؛ سنگری که از آن در راه حفظ دین و پاسداری از ارزشهای اسلامی استفاده مینمود. خانهداری فاطمه، مهمترین نکتهای بود که به دخترانش در راه زندگی میآموخت تا بتوانند مادرانی نمونه برای نسل آینده باشند و به حق که فاطمه در این امر سرآمد روزگارش گردید؛ زیرا او به خوبی میدانست که خانه هم چون پایگاهی برای تربیت فرزندان است و در این راه فراوان تلاش میکرد و از هیچ کوششی فروگذار نبود. از حضرت علی علیه السلام روایت است که: «فاطمه با این که از محبوبترین افراد نزد رسول خدا بود، آن قدر با مشک آب کشید که اثر بند مشک در بدنش نمایان شد و آن قدر خانه را جارو کرد که لباس هایش غبارآلود شد و آن قدر زیر دیگ آتش افروخت که رنگ لباسش تغییر کرد، به طوری که در سختی و زحمت افتاد».
راه یافتگان - دو بانوی خارجی:
حضرت زهرا(س) تنها الگوی زنان جهان است
به بهانه ایام ولادت با سعادت و فرخنده حضرت زهرا تنی چند از بانوان کشورهای خارجی در مورد شخصیت آن بزرگوار به نکات جالبی اشاره نمودند.
«آنابله بوتشر» محقق مؤسسه اسلامشناسی دانشگاه برلین گفت: من در تحصیلات دانشگاهیام به شخصیت بینظیر فاطمه سلاما...علیها برخورد کردم.
وی افزود: در ده سالی که مشغول مطالعه درباره اسلام هستم، همواره احساس کردهام که حضرت فاطمه سلاما...علیها نیز در این مطالعات همراه من است.
این صاحبنظر آلمانی که به کشورهای مختلف اسلامی سفر کرده است، گفت: حضرت فاطمه زهرا سلاما...علیها یک زن استثنایی و فوق العاده است. او اولین شاگرد زن است که مستقیماً وحی پیامبر(ص) را درک کرده است.
خانم روسالیندا از کشور فیلیپین نیز درباره شخصیت حضرت زهرا سلاما...علیها میگوید:
حضرت فاطمه سلاما...علیها دختر گرامی پیامبر اکرم(ص) است و من فکر میکنم تنها الگویی که برای همه بانوان دنیا میتواند اسوه و الگو باشد، ایشان هستند، درسی که من از نحوه زندگی ایشان آموختم در زندگی خانوادگی است و در برخورد با همسرم و فرزندانم. دوست دارم در این زمینه به گونهای زندگی کنم که مورد قبول خداوند قرار گیرم و رضایت حضرت زهرا سلاما...علیها را نیز کسب نمایم. من آرزو دارم روزی برسد که همه زنان مسلمان جهان با پیروی از دستورات و احکام اسلامی و با اقتدار به زندگانی حضرت زهرا سلاما...علیها و دیگر بانوان نمونه تاریخ در زیر چتر اسلام حرکت کنند و فرزندانی تربیت نمایند که مجری احکام اسلامی باشند.
<** خانم روسالیندا **>از مسوولان فرهنگی ایران میخواهد که آثار منشور در خصوص زندگانی این بانوی نمونه و یگانه اسلام را به زبانهای مختلف ترجمه و عرضه کنند و اظهار میدارد: اگر بانوان جهان با تأمل به زندگانی حضرت زهرا سلاما...علیها بنگرند، مطمئن هستم غیر از این یگانه دوران هیچ زنی دیگر را الگو انتخاب نخواهند کرد و به طور حتم تمام ویژگی یک زن نمونه، فعال، پرنشاط، همسردار، مادری نمونه، مشاوری امین و... در رفتار حضرت فاطمه زهرا سلاما...علیها متجلی شده و به ظهور و بروز رسیده است.