بندر بن‌سلطان، سرکرده تروریست‌های خاورمیانه

بندر در زمان بیماری ملک فهد، شاه سابق عربستان سعودی، از آمریکا به این کشور بازگشت اما در جنگ قدرت پس از مرگ ملک فهد، نتوانست به ردهای بالاتر از ریاست شورای امنیت ملی عربستان سعودی دست یابد.

بندر، در پیشبرد مذاکرات قرارداد تسلیحاتی "یمامه" انگلیس با عربستان سعودی در سال 1985 میلادی کمک بسیاری کرد. قرارداد 80 میلیارد دلاری یمامه انگلیس شامل فروش بیش از 100 کلاهک هسته‌ای انگلیس به عربستان می‌شد.

انگلیس پس از امضای این قرارداد برای هزینه دلالی این معامله، مبلغ دو میلیارد دلار به حساب سفارت عربستان سعودی واریز کرد که البته بندر مبالغ واریزی انگلیس را برای استفاده‌های شخصی به کار برد.

در آگوست سال 2009 میلادی روزنامه فایننشال‌تایمز انگلیس در گزارشی از تلاش امیر بندر بن سلطان برای کودتا در عربستان سعودی خبر داد.

این روزنامه با تأکید بر صحت این خبر نوشت که البته این خبر قدیمی است و در سال 2008 میلادی روی داده است که البته به علت ارتباطات گسترده سازمان جاسوسی خارجی انگلیس (MI6) و سازمان استخبارات سعودی، باید به این گزارش با دیده تأمل نگریسته شود.

به نوشته این گزارش، هدف از این کودتا، تنها کودتای نظامی علیه ملک عبدالله نبوده بلکه وی قصد داشت تا کل نظام را تغییر دهد. وی در این اقدام قصد داشت تا خود قدرت در عربستان را در دست بگیرد.

منابع عربستانی افشاکننده خبر این کودتا به فایننشال‌تایمز گفتند که سازمان اطلاعاتی روسیه نخستین جریانی بود که سندهای این تلاش را فاش کرد و در همین راستا گفته می شود که پس از نافرجام گذاشتن این کودتا مناسبات میان عربستان و روسیه گسترش معناداری پیدا کرده است. این کودتا قرار بود از پایگاه هوایی ریاض انجام شود.


سازمان استخبارات، جایزه بندر برای تخریب روند بیداری اسلامی
راه‌افتادن موج بیداری اسلامی در کشورهای عربی، عربستان را نیز مانند بسیاری دیگر از کشورهای سلطنتی و استبدادی منطقه نگران کرد. ریاض البته با امکانات مادی و حمایت‌های معنوی آمریکا سیاستی مغایر با برخی کشورهای دیگر علیه بیداری اسلامی گرفت و به جای دفاع از سلطنت خود در برابر این موج، سعی کرد با حمله به بیداری اسلامی آن را در خارج از مرزهای خود متوقف کند. مهره اصلی این اقدام ریاض بندر بن سلطان بود. او که یک سر و گردن از سایر شاهزاده های تن پرور سعودی زیرک‌تر است و ارتباطات و ابزارهای گسترده‌ای برای مقابله با موج انقلاب‌های مردمی دارد، تمام تلاش خود را برای توقف این روند به کار گرفت و البته در این راستا از طرح‌های آمریکایی نیز استفاده زیادی کرد.

عمده دخالت‌های عربستان سعودی در موج انقلاب‌های مردمی به‌ویژه در مصر و یمن و بحرین و همچنین دست داشتن این کشور در بروز ناآرامی و بحران در سوریه از سیاست‌های بندر بن سلطان است، نقش بندر بن سلطان زمانی در تحولات بیداری اسلامی پررنگ‌تر شد که غرب به این نتیجه رسید که تنها با جریان‌های انحرافی و افراط‌گرای اسلامی است که می‌تواند با موج بیداری اسلامی برگرفته از اسلام ناب محمدی به مقابله بپردازد.

در همین راستا تحریک جریان‌های تروریستی مانند سازمان القاعده در یمن، مصر، لبنان و سوریه و ... در دستور کار قرار گرفت و عراق نیز از این توطئه‌ها بی‌بهره نماند. هفته‌نامه فلسطینی المنار تابستان گذشته و در اوج انقلاب مصر نوشت که بندر بن سلطان و "حمد بن جاسم" در دوحه با یک تیم چهار نفره آمریکایی که سه نفر از آنها از دستگاه‌های امنیتی و یک نفر نیز مسؤول بلندپایه وزارت خارجه آمریکا بود، دیدار و درباره اوضاع مصر و کنار زدن این کشور از نقش‌آفرینی در منطقه گفت‌وگو کردند.

بن‌سلطان و بن‌جاسم در این دیدار بر تداوم حمایت‌های مالی دوحه و ریاض از ایجاد فتنه و آشوب در مصر به منظور سرگرم‌کردن نهادهای دولت این کشور به اوضاع داخلی تأکید کردند. بر اساس این گزارش دوحه و ریاض همچنین در تماس دائمی با گروهای محلی مصر هستند تا فتنه و آشوب در این کشور تداوم یابد و به این ترتیب مانع بازگشت آرامش و ثبات به مصر شوند.

منابع اطلاع‌رسانی همچنین فاش کردند که نیروهای اشغالگر سعودی در بحرین نیز با دستور بندر بن‌سلطان کار می‌کند و در این کشور اقدام به آزار و اذیت شیعیان بحرین نمودند. اسلام‌تایمز نوشت که در پی دستور "بندر بن سلطان بن عبدالعزیز" نیروهای سعودی اقدام به آزار و اذیت شیعیان نموده و آنان را مجبور به ترک منازل خود نمودند.
روابط نزدیک بندر با جمهوریخواهان، پنتاگون و صاحبان صنایع جنگی در عربستان زبانزد خاص و عام است و در این زمینه مسائل بسیاری مطرح شده است.

انوشه می‌افزاید که بندر بن سلطان در چند پرونده مناسبات عربستان با کشورهای دیگر نقش داشته است، کانال‌های ارتباطی با سوریه و فلسطین از جمله این پرونده‌ها بوده است، وی در دولت نهم جمهوری اسلامی ایران نیز مسؤول پرونده تهران بوده و در تخریب مناسبات ریاض با دمشق و تهران نقش اساسی داشته است.

شاهزاده بندر با چند رئیس جمهور آمریکایی به ویژه جرج بوش پدر و پسر روابط نزدیکی را برقرار کرد و رابطه وی با جرج بوش پسر به اندازه‌ای نزدیک بود که نام مستعار وی "بندر بوش" شد.

شاهزاده بندر تا اندازه‌ای رابطه نزدیکی با جرج بوش پدر و  پسر و اعضای ارشد دولت بوش از جمله "جیمز بیکر"، "دیک چنی" و ژنرال "کالین پاول" برقرار کرد که وی جزئی از دولت آمریکا محسوب می‌شد.

بندر در دوران سفارت خود به کاخ سفید راه پیدا کرد و گفته می‌شود که وی نخستین سفیر سعودی در آمریکاست که از جزئیات امنیتی وزارت امور خارجه آمریکا مطلع بود.

این نفوذ تا حدى است که باب وود وارد (روزنامه‌نگار مشهور آمریکایى که نقش اصلى را در افشاى رسوایى واترگیت ایفا کرد) در کتاب «طرح حمله» ادعا مى‌کند که پرزیدنت بوش پیش از آن که تصمیم خود مبنى بر حمله به عراق را با کالین پاول، وزیر امور خارجه وقت خود در میان بگذارد، آن را به اطلاع بندر بن سلطان رساند.

"اسکات مک‌لئود" رئیس دفتر مجله تایم در قاهره نیز که در 24 سال اخیر به پوشش وقایع خاورمیانه و شمال آفریقا براى این مجله مشغول بوده است، درباره بندر بن سلطان مى‌نویسد: اگر بگوییم بندر بن سلطان در جهت‌گیرى‌هاى خاورمیانه‌اى سیاست آمریکا به اندازه کاندولیزا رایس نقش دارد، چندان اغراق نکرده‌ایم.

نقاش نیز در گفت‌وگو با مشرق در زمینه میزان هماهنگی‌های امنیتی و اطلاعاتی میان وی و محورهای تروریسم دولتی در منطقه نیز گفت که سه سال پیش نشستی سه جانبه میان اردن، عربستان و رژیم صهیونیستی در منطقه العقبه اردن برگزار شد، شرکت‌کنندگان در این نشست سعی کردند تا استراتژی واحدی را برای سرکوب مقاومت در منطقه دنبال کنند، بندر بن سلطان نماینده عربستان سعودی در این نشست بود.


بندر و دشمنی با ایران و محور مقاومت
نزدیکی بندر با لابی‌های صهیونیستی و نومحافظه‌کاران افراطی در آمریکا موجب شده است تا وی خصومتی دیرینه از ایران و محور مقاومت در منطقه در دل خود جای دهد. بندر در مقابل ایران موضع سرسختانه‌ای دارد. وی تلاش کرده تا مقامات بلندپایه عربستان سعودی از جمله ملک عبدالله را ترغیب کند تا علیه ایران عملیات نظامی انجام دهند و اظهار کرده است که هیچ اقدامی به جز اقدام نظامی نمی‌تواند ایران را از برنامه هسته‌ای باز دارد.پایگاه خبری عراقی "براثا " چندی پیش سندی را منتشر کرد که نشان می‌دهد "بندر بن سلطان" که تجهیز و فرماندهی گروه‌های تروریستی در منطقه را بر عهده دارد، فرمانده جدید القاعده در عراق را تعیین کرده است و عناصر آن را با سلاح و پول تجهیز نموده است.

در این سند، دبیرکل شورای امنیت ملی عربستان سعودی ابوسلیمان را به عنوان جانشین ابوعمر البغدادی و ابوایوب المصری که در عراق کشته شدند، به ریاست گروهک تروریستی "دولت اسلامی عراق " که شاخه القاعده در عراق است، انتخاب کرد.

این سند می‌افزاید که ابو سلیمان تابعیت عراقی و عربستانی دارد و پیش از این در دستگاه‌های جاسوسی فعالیت می‌کرد. بن سلطان در این سند از فرماندهان و هواداران القاعده خواست تا به فرمانده جدید این گروهک بپیوندند.

انیش نقاش در این زمینه میگوید: اقدامات بندر در حمایت آشکار و پنهان از اعضای گروه‌های تروریستی منطقه نظیر القاعده برخاسته از سیاست خارجی عربستان سعودی است و وی در این زمینه به عنوان رئیس شورای عالی امنیت ملی این اقدامات را انجام می‌دهد.

این کارشناس مسائل منطقه‌ای اختلاف‌افکنی میان شیعه و سنی را یکی از مهم‌ترین اولویت‌های بندر در حمایت از گروهک‌های تروریستی در منطقه دانست و تأکید کرد که وی به نمایندگی از دولت وهابی عربستان سعی دارد تا ریشه‌های مقاومت شیعی در عراق را خشکانده و مانع از گسترش نفوذ مقاومت منطقه در این کشور شود.

انیش نقاش افزود که بندر از راه دور دستورات مستقیمی در عزل و نصبهای مقامات و رهبران القاعده می‌دهد و با گماردن تعدادی از عناصر و افسران اطلاعاتی عربستان در پست‌های فرماندهی القاعده هر چه بیشتر سعی می‌کند تا همراهی این گروه‌های تروریستی با سازمان جاسوسی عربستان را حفظ کند.

بر اساس گفته‌های این تحلیلگر مسائل منطقه‌ای وی در سرکوب مقاومت در منطقه بویژه لبنان نیز اقدامات زیادی را انجام داده که یکی از مهم‌ترین این اقدامات تلاش برای ترور سید "محمدحسین فضل الله" امام جمعه فقید بیروت بود. وی البته در این عملیات ناکام ماند و فضل الله آسیبی ندید.

ناظران سیاسی بر این باورند که بندر بن سلطان حمایت خود از تروریست‌های عراقی را به این علت افزایش داده است که با توجه به نزدیکی خروج نیروهای آمریکایی از این کشور بتواند با ایجاد ناامنی پس از انتخابات در عراق حاکمیت عراق را در دست بگیرد.

از سوی دیگر تحقیقات در زمینه ترور "عماد مغنیه" فرمانده نظامی حزب الله لبنان نشان می‌دهد که سازمان جاسوسی اردن در اجرای عملیات ترور وی نقش داشته است و بندر بن سلطان مسؤولیت تأمین مالی هزینه‌های این پروژه را در اختیار داشته و به نوعی این عملیات را کارگردانی کرده است.

حمایت‌های لجستیک این عملیات نظیر ارائه تصاویر ماهواره‌ای برای تسهیل اجرای عملیات نیز بر عهده آمریکا بوده است.


انتصاب بندر، تصمیم آمریکایی
نتصاب بندر به ریاست سازمان اطلاعات عربستان سعودی را بیش از اینکه تصمیمی از سوی شاه سعودی بدانیم، باید تصمیمی آمریکای دانست، بویژه اینکه این انتصاب چند روز بعد از سفر اخیر دیوید پترائوس رئیس سازمان سیا به ریاض در دهم ماه جاری میلادی انجام شد.

پایگاه خبری نهرین نت در این رابطه به نقل از برخی منابع در کشورهای عرب حوزه خلیج فارس نوشت: تعیین بندر بن سلطان به ریاست سازمان اطلاعات عربستان تصمیم آمریکا بود که بر عبدالله بن عبدالعزیز شاه سعودی تحمیل شد بویژه که نفوذ بندر بن سلطان که یکی از مهمترین شخصیت ها سعودی دارای روابط مستحکم با سازمان اطلاعات آمریکاست، در سالهای اخیر بویژه بعد از برکناری او از سمت سفیر عربستان در ریاض در سال 2005 میلادی بعد از گذشت 22 سال، درحال افول بود.

منابع یادشده گفتند: تعیین بندر بن سلطان به ریاست سازمان اطلاعات عربستان به منزله آغاز مرحله جدیدی در سیاست عربستان درقبال حوادث منطقه از منظر سازمان سیا است و این بدان معناست که این سازمان برای اولین بار از چند دهه مدیریت پرونده امنیتی در عربستان را به طور مستقیم به دست گرفته است بویژه که عربستان شاهد رشد اختلافات بین اعضای خاندان حاکم خصوصا بین نسل دوم و به طور مشخص بعد از مرگ دو نفر از ارکان رژیم سعودی یعنی سلطان بن عبدالعزیز ولی‌عهد اسبق و نایف بن عبدالعزیز ولی‌عهد سابق در طول هشت ماه اخیر است.